Burn-out

Burn-out is een uitputtingsreactie van lichaam en geest op een lange periode van hoge werkdruk of stressvolle werkomstandigheden. Burn-out kan door elke vorm van lang (maanden, jaren) aanhoudende geestelijke overbelasting worden veroorzaakt. Hoge werkdruk, hoge kwaliteitseisen, onvoldoende afstemming tussen persoon en werk, en aanhoudende spanningen op de afdeling kunnen leiden tot dezelfde uitputtingsklachten. Vergelijkbare klachten kunnen ook ontstaan in aanhoudende belastende situaties die niets met het werk te maken hebben, bijvoorbeeld bij langdurige relatie- of gezinsproblemen. Het woord ‘burn-out` wordt echter meestal alleen gebruikt als de klachten met het werk samenhangen.

Mensen met burn-out voelen zich uitgeput, op, aan het einde van hun Latijn. Vaak zijn ze doorgegaan met werken totdat ze het niet meer konden opbrengen. Soms kan men niet verder omdat de vermoeidheid vergezeld gaat met steeds ernstigere, andere klachten zoals hoofdpijn, slaapproblemen of stress en overgevoeligheid voor prikkels, geluid en drukte. Mensen voelen zich uiteindelijk te beroerd om nog te kunnen werken. Soms is het vastlopen het gevolg van incidenten die vaak ook weer met de uitputting samenhangen.

De klachten en emotionele problemen van de afgelopen maanden staan op de voorgrond. Als mensen wordt gevraagd naar de periode hieraan voorafgaand, dan zeggen de meesten dat het hiervoor al lange tijd niet echt goed meer ging: ’s avonds vaak moe thuiskomen en meer dan voorheen bezig zijn met dingen op het werk waarover men zich zorgen maakt of boos is, ’s ochtends onvoldoende uitgerust naar het werk, het gevoel alleen maar met het werk bezig te zijn. Het gevoel dat de prestaties verminderen omdat men zich moe voelt en het moeilijk opbrengt om alles tot in de puntjes te regelen. Een aantal mensen vertelt ook dat er thuis problemen zijn. Ze krijgen het verwijt prikkelbaar en minder bij het gezin betrokken te zijn.

De behandeling

In de behandeling van burn-out is het dus nodig om de geestelijke overbelasting te verminderen. Daarbij behoren maatregelen om spanningsklachten te verminderen, om overbelasting op het werk te verminderen en om het lichaam in een gezond evenwicht te brengen door bijvoorbeeld de lichamelijke conditie te verbeteren of slaapproblemen aan te pakken. Daarnaast is het ook nodig de doelen die je jezelf stelt onder de loep te nemen. Ten slotte moeten mensen leren om een nieuwe burn-out te voorkomen.

De volgende drie punten vormen de leidraad van de huidige behandeling: verminderen van geestelijke overbelasting, onderzoek naar persoonlijke doelen en terugvalpreventie. De behandeling is actief, doelgericht en specifiek. Met actief wordt bedoeld dat je voortdurend meedenkt en beslissingen neemt over de stappen die genomen gaan worden. Met doelgericht wordt bedoeld dat de behandeling erop gericht is jouw huidige klachten te verminderen en je weer in staat stellen het werk te hervatten, zonder dat je de burn-out weer terugkrijgt. Met specifiek wordt bedoeld dat de behandeling zich richt op die punten waar verandering nodig is.

De behandeling bestaat uit een standaarddeel (klachtenreductie, cognitieve therapie en coaching en recidiefscenario), dat uitgebreid kan worden met losstaande modules (werkhervatting, timemanagement, werkgerichte interventies, conflicthantering en vermoeidheid).